Tekst techniczny to nie wiersz, materiał marketingowy czy powieść wziętego współczesnego pisarza. Wiesz, co kryje się pod starogreckim słowem „τέχνη” – „technē”? Oznacza ono „sztukę”, ale i „rzemiosło” czy „kunszt”. Dziś technika jest to taka dziedzina, której przedmiotem jest wytwarzanie tego, czego nie spotka się w naturze. Z kolei nauki badawcze i inżynieria to ta bardziej badawcza i naukowa strona techniki. Pod tym słowem kryją się także urządzenia techniczne czy sposób wykonywania jakiejś czynności. Współcześnie jest to też termin powszechnie wykorzystywany jako zamiennik pojęcia „technologia”. Gdziekolwiek nie spojrzysz, tam możesz dostrzec ślady techniki. Dla wielu osób, firm, organizacji i instytucji jest ona ich życiem. A skoro technika wypełnia naszą przestrzeń są potrzebne przekłady związane z wszelkimi treściami z nią powiązanymi. Tłumaczenia techniczne mogą więc dotyczyć naprawdę wielu różnych tematów. Czasem oryginał to treść dotycząca akustyki czy automatyki i robotyki, a czasem budownictwa czy elektroniki. Ważne jest więc, aby nad przekładem pracował specjalista, a nie przypadkowy człowiek.
Czym jest tłumaczenie techniczne?
Albert Schweitzer powiedział kiedyś, że „dobrze zrozumiana nauka chroni człowieka przed pychą, gdyż ukazuje mu jego granice”. Profesor Michał Heller stwierdził „piękno naukowej przygody polega na tym, że nigdy nie zabraknie dalszych znaków zapytania”. Malcolm Cowley mawiał: „żyjemy w świecie rządzonym prawami Newtona, zasadami fizyki Einsteina i logiką Frankensteina”. Po takim wprowadzeniu wypadałoby dowiedzieć się, czym jest tłumaczenie techniczne? Jak sama jego nazwa wskazuje jest to tłumaczenie tekstów z dziedziny techniki. Można tu coś przetłumaczyć pisemnie lub ustnie, z udziałem tłumacza zwykłego lub przysięgłego. Czynnikiem wpływającym na jakość i merytoryczność przekładu z danej dziedziny jest specjalizacja tłumacza. Bez wiedzy i świadomości językowej skomplikowanej terminologii raczej trudno przełożyć trudne pojęcia na język docelowy.
Oto czym jest tłumaczenie techniczne:
- Przekład dotyczący techniki, nauk badawczych i inżynierii.
- Profesjonalne tłumaczenia techniczne z dziedziny informatyki, IT, inżynierii, przemysłu ciężkiego czy transportu.
- Jest to tłumaczenie specjalistyczne. Innymi słowy mówiąc, to taki przekład, który ze względu na merytorykę wymaga udziału specjalisty.
- Oprócz znajomości języka obcego niezbędna jest wiedza merytoryczna z danej dziedziny.
- Tłumacz techniczny musi być obeznany ze słownictwem specjalistycznym.
- Liczy się tu dokładność, rzetelność i staranność.
- Każde tłumaczenie powinno być wykonane tu przez eksperta w konkretnej dziedzinie.
Te artykuły szczególnie Ci polecamy:
- „Językoznawstwo kognitywne w tłumaczeniach”
- „Ile kosztuje przetłumaczenie książki?”
- „Jak tłumaczyć strony internetowe?”
- „Zapotrzebowanie na tłumaczy języka niemieckiego”
Jakich tekstów dotyczy tłumaczenie techniczne?
William Blake napisał: „to, co dzisiaj jest dowiedzione, kiedyś było fantazją”. Bill Gates podkreśla, że „prawdziwym motorem postępu jest innowacyjność”. Albert Einstein powiedział: „wyobraźnia jest ważniejsza niż wiedza, ponieważ wiedza jest ograniczona”. Mówimy dziś o tłumaczeniach technicznych. Zawodowy tłumacz wie, z czym się to je. Laik, niekoniecznie. Ale jak nie trudno się domyślić, co też zarysowaliśmy we wstępie do tego artykułu, technika to pojemne pojęcie. Termin ten to wiele nauk i dziedzin. Tłumaczenia dotyczą tekstów z nich wszystkich. A same materiały źródłowe są też różnego typu treściami. Profesjonalista je zna i potrafi z nimi pracować. Weźmy prosty przykład. Opis maszyny przemysłowej. Jeśli człowiek, któremu powierzono przekład nie zna się na specyfikacji technicznej z tej branży, na 100% nie wykona dobrego i rzetelnego przekładu. Będzie tu raczej niczym ślepiec błądzący po omacku, próbujący odszyfrować niezrozumiałe terminy. Niezależnie od treści, dokumentu czy branży, tłumaczenie techniczne wymaga udziału profesjonalisty.
A jakich tekstów dotyczy tłumaczenie techniczne? Oto niektóre z nich!
- Tłumaczenia dokumentów technicznych.
- Tłumaczenia specyfikacji technicznych.
- Tłumaczenia przysięgłe techniczne.
- Tłumaczenia dokumentacji technicznej.
- Przekład kart charakterystyk i podobnych tekstów technicznych.
- DTR i instrukcje obsługi maszyn i urządzeń.
- Przekład rysunku technicznego.
Kim jest autor przekładów o charakterze technicznym?
Winston Churchill był zdania, że „ceną wielkości jest odpowiedzialność”. Molier napisał kiedyś, iż „jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za to, co robimy, także za to, czego nie robimy”. Antoine de Saint-Exupery powiedział „być człowiekiem to właśnie być odpowiedzialnym”. Dlaczego przytaczamy te wszystkie cytaty o odpowiedzialności? Z prostego powody. To tłumacz odpowiada za proces tłumaczenia technicznego. Jeżeli nie jest to profesjonalista w pełnym tego słowa znaczeniu dla Ciebie jako klienta może to oznaczać więcej szkód niż pożytku. Wyobraź sobie, że chcesz przetłumaczyć tekst naszpikowany terminologicznym słownictwem z branży robotyki. Dotyczy on jakiejś skomplikowanej procedury. Ten przekład to część projektu, który ma pozwolić Twojej firmie pokazać i sprzedać pewne pomysły. Nie uda Ci się zrealizować tego planu bez wsparcia zawodowca. Ktoś nieodpowiedzialny może zawalić Ci termin. Amator nie zachowa spójności terminów. Niedouczony tłumacz wprowadzi „malutkie” błędy czy dopuści się pominięć czy nadinterpretacji. Pomyśl, ile szkód i strat wyniknie z tego? Na szczęście wszystko to jest jedynie próbą wizualizacji tego, co stać się może – ale nie musi – kiedy tłumacze tekstów to osoby niekompetentne. Proces tłumaczeniowy dotyczący techniki najlepiej zawsze powierzyć osobie, która łączy bycie tłumaczem i ekspertem.
Kim jest osoba odpowiedzialna za przekład tekstów źródłowych z dziedziny techniki?
- Profesjonalista.
- Osoba, która łączy warsztat tłumacza z fachową wiedzą techniczną.
- Zawodowy tłumacz wyspecjalizowany w konkretnej dziedzinie techniki.
- Inżynier zajmujący się również tłumaczeniami pisemnymi.
- Specjalista z konkretnej branży zajmującymi się przekładem tekstów technicznych.
- Zawodowy tłumacz we współpracy ze ekspertem.
- Fachowiec swobodnie posługujący się danym językiem obcym i polszczyzną.
- Ekspert swobodnie poruszający się w terminologii danej branży czy dziedziny.
- Osoba charakteryzująca się dokładnością, skrupulatnością i rzetelnością.
Komu najlepiej powierzyć tłumaczenie techniczne?
Lao Tsu powiedział, że „jakość to doskonałość, której nie da się osiągnąć, lecz do której trzeba uporczywie zdążać”. W dziedzinie techniki ów jakość jest ważniejsza niż gdziekolwiek indziej. Wyobraź sobie, że zagraniczny tekst to instrukcja obsługi skomplikowanego urządzenia. Tu do przekładanego tekstu trzeba podejść poważnie i dokładnie, słowo po słowie, przenieść jego znaczenie z języka źródłowego na te docelowy. Do usługi tłumaczeń technicznych należy wybrać zaufane biuro tłumaczeń technicznych, ewentualnie freelancera.
Na co powinieneś zwrócić uwagę szukając odpowiedniego dla Ciebie biura tłumaczeń? Oto kilka wskazówek!
- Współpracuj wyłącznie z profesjonalistami.
- Sprawdź czy dane biuro tłumaczeń lub tłumacz zajmuje się tłumaczeniami technicznymi.
- Szukaj z użyciem filtru: tłumaczenia pisemne lub tłumaczenia ustne. Tłumaczenia zwykłe lub tłumaczenia przysięgłe.
- Najpierw określ rodzaj tłumaczenia – czy jest to przekład z mechaniki, robotyki, a może z budownictwa. Kieruj się specjalizacją.
- Dobre tłumaczenie to praca wykonana przez zawodowca. Sprawdź czy interesujące Cię biuro lub wolny strzelec ma wszelkie niezbędne kwalifikacje.
- Zorientuj się czy interesujące Cię biuro tłumaczeń wykonuje przekład techniczny danego języka, np. z języka niemieckiego czy angielskiego.
- Zapytaj o weryfikację merytoryczną i redakcje wykonanego tłumaczenia.
- Stawiaj na tego, kto uchodzi w branży za fachowca.
- Poczytaj w Internecie opinie innych klientów na temat danego biura tłumaczeń czy tłumacza-freelancera.
