Język niemiecki często jest opisywany przez słuchaczy jako twardy i nieprzyjemny w brzmieniu. Wydaje się, że w tym języku nie można opowiedzieć żartu, a występujące nierzadko długie słowa, nie nadają mu lekkości. Jednak, użytkownicy mogą wykazać, że istnieją potoczne zwroty po niemiecku, co czyni ten język bardziej przyjazny w odbiorze i pokazuje, że twarde nacechowanie to tylko stereotypy.
Czym są potoczne zwroty?
Mowa lub styl potoczny to technika konwersacyjna, która wyraża bardzo wiele emocji. Potoczne zwroty po niemiecku również mają emocjonalny i ekspresyjny charakter. W mowie potocznej często odbiega się od przyjętych zasad i norm. Można pozwolić sobie na wiele zabiegów językowych. Nadawanie innego znaczenia słowom czy wyrażeniom, niż twierdzi oficjalna definicja, to jedna z cech stylu potocznego.
Potoczne zwroty wykorzystuje się głównie w wypowiedziach ustnych, zazwyczaj swobodą wypowiedzi szczyci się slang. Specyficzny, potoczny schemat wypowiedzi, charakterystyczny jest dla poszczególnych grup społecznych i subkultur. Używanie mowy potocznej ma wtedy za zadanie odróżnienie członków danej społeczności, nadanie im możliwości komunikacji selekcjonującej ich od innych osób, spoza kręgu.
Także w pisowni coraz częściej pojawiają się zwroty potoczne. W pamiętnikach, reportażach, dziennikach i literaturze współczesnej, stosowanie stylu potocznego ma na celu przybliżenie postaci, zaszufladkowanie ich w konkretnej grupie społecznej i czasem też spowodowanie, że dany bohater staje „bardziej ludzki”.
Język potoczny nie korzysta z oficjalnych zasad, jest wartki i daje możliwość szybszego przelania myśli na papier lub w wypowiedzi ustnej. Rafał Romanowski (w książce Pisma humanistyczne wydanej w 2004 roku) określa mowę potoczną jako wariant języka niepodlegający przepisom normatywnym, dopuszczający „dużą swobodę użycia dowolnych wyrazów i zwrotów, nawet nieakceptowanych przez wyższe warstwy społeczeństwa”
Do cech stylu potocznego można zaliczyć:
- prostą składnie, bez skomplikowanych zabiegów gramatycznych
- środki językowe wykazujące emocje: zdrobnienia, wykrzykniki, przesadnie
- słownictwo neutralne, brak tu wyszukanej terminologii
- ograniczenie spójników, używa się tych krótszych, np.: zamiast „ponieważ” – „bo”
- związki frazeologiczne i porzekadła
- zaimki, szczególnie wskazujące, np.: kup mi to
Ciekawy artykuł: Tłumaczenia ustne – konsekutywne a symultaniczne
Potoczne zwroty po niemiecku
Język niemiecki należy do zachodniej grupy języków germańskich. Jego gramatyka prawie nigdy nie bazuje na przypadkowości, nie zawiera zbyt dużo wyjątków. Taka logika niemiecczyzny, nie powoduje jednak, że nie stosuje się zwrotów potocznych po niemiecku. Język niemiecki jest tzw. językiem żywym, czyli ulega różnym wpływom. Na pewno rozwój technologii wpływa na język, gdyż wprowadza nową terminologię. Subkultury, chcąc się wyróżnić z tłumu, tworzą nowe słowa i zwroty, kreują swoje wyrażenia na przywitanie czy zawiadomienie o niebezpieczeństwie. Polityka potrafi ukierunkować społeczeństwo tak, by pewne zwroty weszły w skład mowy potocznej. Olbrzymi wpływ mają inne kraje. Świat, który się „kurczy” to świetna pożywka dla mowy potocznej.
Aby zobrazować sobie, że potoczne zwroty po niemiecku nie są rzadkością, poniżej kilka przykładów. Wbrew pozorom, wykorzystywanie ich, uwidacznia znajomość niemieckiego na wyższym poziomie. Nie każdy potrafi zastosować potoczne zwroty, tylko osoby, które bardzo dobrze znają ich znaczenie i wiedzą, że w ogóle potoczność w niemieckim istnieje. Nauka języków przekazuje oficjalny język, mowa potoczna to wiedza dla wtajemniczonych.
- Tschüs!/Tschau! – Cześć! – używane przy pożegnaniu
- Mach, was du willst!– rób co chcesz!
- Keine Ursache! – nie ma za co!
- Schäm dich! – wstydź się!
- Bediene dich! – obsłuż się!
- Das ist eine tolle Sache! – świetna sprawa
- Er kann Deutsch – on umie po niemiecku
- so ein Pech !– a to pech!
- auf Holz klopfen/ toi, toi, toi – to polskie: odpukać w niemalowane drewno
- Was gibt’s?/ Was ist los?– co jest?/ co jest grane?/ co się dzieje?
- Viel Spaß! – dobrej zabawy!
- na klar! – jasne!
- sicher! – oczywiście!
- Reiß dich doch endlich zusammen! – weź się w garść!
- heraus damit! / heraus mit der Sprache! – gadaj/ wykrztuś to z siebie
- Pass doch auf!– uważaj/ patrz pod nogi!
Warto przeczytać: Jak zostać tłumaczem filmów?
Potoczne zwroty po niemiecku to wiedza, którą poznajemy na trochę późniejszym etapie nauki. Na pewno, kontakty z Niemcami, sprzyjają przyswajaniu mowy potocznej. Treści potoczne umożliwiają swobodniejsza komunikację i nie sposób ich nie używać, gdy wniknie się w społeczeństwo niemieckojęzyczne.
Kilka słów niemieckich w potocznej mowie (polski – niemiecki – niemiecki potoczny):
- Chinczyk – Chinesisch – Chinese
- abonament – Abonnement – Abo
- tata – Papa – Dad
- wyluzować(się)- entspannen – chilen
- sprośny – dreckiger – deftig
- śmiać się – lachen – feixen
- lubieżny – üppig – geil
- włoski żołnierz – italienischer Soldat – Itaka
- pracować – arbeit – jobben
- produkować – produzieren – machen
- rozmowa – Konversatio – Palaver
- zrozumieć – verstehen – raffen
- czołg – Panzer – Tank
Zdania z wyrazami potocznymi po niemiecku, dowodzą, że język ten jest bardzo elastyczny w określaniu słów. Mimo że sztywne zasady dominują w niemiecczyźnie, jest także miejsce dla potocznych zwrotów po niemiecku. Nie ma takiej siły, która zatrzymałaby język niemiecki w pewnych granicach i nie pozwalałaby na jego rozwój. Żywy język niemiecki dopasowuje się do czasów, w których jest używany, osób nim posługujących się i sytuacji, które obrazują rzeczywistość.
Koniecznie sprawdź: Niemieckie gazety – co się czyta w Niemczech
